Για την 22η Διεθνή Συνάντηση των Κομμουνιστικών και Εργατικών Κομμάτων
1 Νοεμβρίου 2022
Πηγή: О XXII Международной встрече коммунистических и рабочих партий
Μετά από μια τριετή αναγκαστική παύση που οφείλεται στην πανδημία, η 22η Διεθνής Συνάντηση των Κομμουνιστικών και Εργατικών Κομμάτων πραγματοποιήθηκε στο Νησί της Ελευθερίας στην Αβάνα από 28 έως 29 Οκτωβρίου του 2022 σε μορφή δια ζώσης διάσκεψης. Της συνάντησης είχε προηγηθεί μια ομάδα εργασίας που συνεδρίασε την προηγούμενη ημέρα, 27 Οκτωβρίου 2022, προκειμένου να ασχοληθεί με οργανωτικά και τεχνικά θέματα που αφορούσαν την εκδήλωση. Η Ομάδα Εργασίας συζήτησε τα σχέδια της τελικής δήλωσης, το χρονοδιάγραμμα εργασιών για την επόμενη περίοδο, τις προτάσεις που υποβλήθηκαν για ένταξη στο “Solidnet” και για την ίδια την Ομάδα Εργασίας. Τα θέματα αυτά δεν είναι διόλου απλά, καθώς υπάρχει πληθώρα απόψεων μεταξύ των συμμετεχόντων. Εξ ου και οι μακρές προθεσμίες για την εξέταση των αιτήσεων που υποβάλλουν τα κόμματα προκειμένου να ενταχθούν στο “Solidnet” (από το 2010), και η μάλλον συγκεχυμένη (χωρίς συγκεκριμένες σαφείς και ξεκάθαρες εκτιμήσεις περί των σημαντικότερων γεγονότων, δεδομένου ότι ακριβώς αυτά είναι που προκαλούν τις διαφωνίες) τελική δήλωση κ.λπ. Ως εκ τούτου, οι διοργανωτές της συνάντησης, δηλαδή το Κομμουνιστικό Κόμμα της Κούβας, επωμίσθηκαν το δύσκολο έργο της περισυλλογής όλων των απόψεων ώστε να επιλέξουν από αυτές ό,τι βόλευε όλους τους συμμετέχοντες στη συνάντηση, αφαιρώντας τις διαφιλονικούμενες διατυπώσεις.
Στο τέλος της συνεδρίασης της Ομάδας Εργασίας παρετέθη δεξίωση στο προεδρικό μέγαρο. Οι εκπρόσωποι των κομμάτων που συμμετείχαν προσωπικά στη Διεθνή Συνάντηση προσκλήθηκαν προκειμένου να γνωριστούν και να επικοινωνήσουν άτυπα με τον Πρώτο Γραμματέα της Κεντρικής Επιτροπής του Κομμουνιστικού Κόμματος της Κούβας, Πρόεδρο της Δημοκρατίας της Κούβας, σύντροφο Miguel Díaz-Canel Bermúdez. Η δεξίωση διήρκεσε περίπου 2 ώρες και ολοκληρώθηκε με ένα φιλικό δείπνο.
Το πρωί της 28ης Οκτωβρίου ξεκίνησε με μια πανηγυρική συγκέντρωση στη μνήμη του διοικητή Camilo Cienfuegos, ο οποίος βρήκε τραγικό θάνατο σε αεροπορικό δυστύχημα που σημειώθηκε στα κουβανικά χωρικά ύδατα το 1959. Ήταν ένας από αυτούς που συμμετείχαν στην απόβαση του σκάφους Granma, συνεργάτης του Φιντέλ και του Ραούλ Κάστρο και του Τσε Γκεβάρα. Μετά την επανάσταση έγινε αρχηγός του επιτελείου του κουβανικού στρατού. Αφού έζησε μόνο 27 χρόνια, κατάφερε να κάνει πολλά για την οικοδόμηση της νέας, της επαναστατικής Κούβας. Μετά από μια σύντομη συγκέντρωση, οι συμμετέχοντες και εκπρόσωποι κουβανικών δηµόσιων φορέων έριξαν λουλούδια στον ωκεανό, που αποτέλεσε την τελευταία κατοικία του διοικητή.
Στην 22η Διεθνή Συνάντηση συμμετείχαν εκπρόσωποι 77 κομμάτων από 60 χώρες από όλες τις ηπείρους. Το πρόγραμμα της συνάντησης ήταν τόσο πυκνό που την πρώτη ημέρα οι σύνεδροι εργάστηκαν πάνω από 14 ώρες και τελείωσαν γύρω στα μεσάνυχτα. Σε κάθε ομιλία των αντιπροσώπων διαφάνηκε η αλληλεγγύη προς το λαό της Κούβας, η καταδίκη του αποκλεισμού, γεγονός το οποίο ένωνε την αίθουσα. Υπήρξε, ωστόσο, ουσιώδης διάσταση απόψεων σε ό,τι αφορά την εκτίμηση των γεγονότων στην Ουκρανία. Διαπιστώθηκε σαφώς και κατηγορηματικώς ότι υπήρχαν δύο διαφορετικές γραμμές οι οποίες συνέκλιναν μεν σε ορισμένα σημεία, αλλά αντιστρατεύονταν η μία την άλλη σε άλλα σημεία. Οι εκπρόσωποι του Κουμμουνιστικού Κόμματος Ελλάδας υπεραμύνθηκαν της θέσης την οποία το Κομμουνιστικό Εργατικό Κόμμα Ρωσίας (ΚΕΚΡ) αναγνώρισε ως μορφή του σύγχρονου οπορτουνισμού. Την αντίθετη θέση υποστήριξαν οι αντιπρόσωποι του ΚΕΚΡ, του Κομμουνιστικού Κόμματος Ρωσικής Ομοσπονδίας (ΚΚΡΟ) και του ΚΚ Ουκρανίας (ΚΚΟ). Συγκεκριμένα, ο Στεπάν Μαλεντσόφ, Πρώτος Γραμματέας της Κεντρικής Επιτροπής του ΚΕΚΡ, απηύθυνε στην ομιλία του έκκληση υπέρ της διαλεκτικής διάκρισης των συμφερόντων του μεγάλου κεφαλαίου από τα συμφέροντα των προλεταριακών στρωμάτων στη συνεχιζόμενη πάλη των τάξεων, των εθνών και των κρατών στην Ουκρανία. Επιπλέον, επεσήμανε ότι δεν πρέπει να αναμειγνύονται τα πάντα στο ίδιο καζάνι, όπως ακριβώς κάνουν οι θιασώτες των απόψεων του ΚΚΕ (δείτε το πλήρες κείμενο της ομιλίας του εκπροσώπου του ΚΕΚΡ εδώ: Ειδήσεις από τη συνάντηση του Solidnet. Ομιλία του εκπροσώπου του ΚΕΚΡ). Στη συνέχεια, ο εκπρόσωπος του ΚΕΚΡ κάλεσε τους συμμετέχοντες να υποστηρίξουν με τις υπογραφές τους ψήφισμα περί της Ουκρανίας, το οποίο εκπονήθηκε με πρωτοβουλία του ΚΕΚΡ και του ΚΚΡΟ, με την υποστήριξη του ΚΚΟ, καθώς και άλλων κομμουνιστικών και εργατικών οργανώσεων στην Ουκρανία και το Ντονμπάς. Κλείνοντας, ο ομιλητής διαβίβασε χαιρετιστήριο μήνυμα προς τη Διεθνή Συνάντηση από την Κομμουνιστική Εργατική Οργάνωση της Λ.Δ. Λουγκάνσκ, από το Εργατικό Μέτωπο του Ντονμπάς και από το Εργατικό Μέτωπο της Ουκρανίας. Σε αυτό το μήνυμα οι σύντροφοι υπογράμμισαν τον αντιφασιστικό και δίκαιο χαρακτήρα της ένοπλης μορφής του αγώνα των συμμαχικών δυνάμεων στην Ουκρανία και διαβεβαίωσαν ότι δεν πρόκειται να εγκαταλείψουν το δικό τους τμήμα του ταξικού μετώπου!
Η ομιλία του ηγέτη του Κομμουνιστικού Κόμματος της Ουκρανίας, Πέτρο Σιμονένκο, ήταν για ευνόητους λόγους εξαιρετικά συναισθηματικά φορτισμένη. Δήλωσε ανοικτά και ευθέως στους συμμετέχοντες στη συνάντηση και υπογράμμισε ότι το σημερινό καθεστώς του Κιέβου είναι φασιστικό. Αυτό ήταν ιδιαίτερα χρήσιμο για διάφορους δύσπιστους. Δεν επέκρινε μόνο τη γραμμή που επιβλήθηκε στο παγκόσμιο κομμουνιστικό κίνημα από τους θιασώτες των «ίσων αποστάσεων» και της αφηρημένης εναντίωσης στον πόλεμο (ρωσ. «нетвойнистов»), με κύριους υπέρμαχους τους Έλληνες συντρόφους, αλλά εξέφρασε και την έκπληξή του για το γεγονός ότι η γραμμή αυτή καταστρώθηκε από έναν στενό κύκλο κομμάτων και παρασκηνιακά, και μάλιστα «κεκλεισμένων των θυρών», χωρίς προηγουμένως να ληφθούν υπόψη οι απόψεις και οι εκτιμήσεις των κομμουνιστικών κομμάτων της Ουκρανίας και της Ρωσίας. Εάν είχε προηγηθεί σχετική διαβούλευση, ίσως θα μπορούσαν να είχαν αποφευχθεί ορισμένες λανθασμένες θέσεις. Πρέπει να σημειώσουμε ότι η συντροφική κριτική που ασκήθηκε προκάλεσε την έντονη αντίδραση του εκπροσώπου του ΚΚΕ. Εκείνος άρχισε να διεκδικεί για τον εαυτό του εκ νέου το λόγο, όχι μόνο παραβιάζοντας τον κανονισμό που ισχύει εδώ και πολλά χρόνια, αλλά επιδεικνύοντας επιπλέον έλλειψη σεβασμού προς τον προεδρεύοντα, καθώς ενεπλάκη σε δημόσιο διαπληκτισμό με αυτόν, αλλά και προς τον εκπρόσωπο του ΚΕΚΡ, ο οποίος είχε ήδη αναγγελθεί ως επόμενος ομιλητής και στεκόταν στο βήμα. Παρ’ όλα αυτά, ο εκπρόσωπος του ΚΚΕ έλαβε και πάλι το λόγο. Ομιλώντας στο τέλος της συνεδρίασης της ολομέλειας, ο σύντροφος αυτός υπενθύμισε ότι οι αρχές της Ουκρανίας έθεσαν τους ηγέτες του ΚΚΕ στη λίστα των «τρομοκρατών» για τη θέση τους (ωστόσο, λησμόνησε να αναφέρει ότι στη λίστα αυτή περιλαμβάνονται και οι ηγέτες των κομμάτων εκείνων τα οποία ο ίδιος αντιμάχεται, ενώ τα μέλη του Κ.Κ. Ουκρανίας υποβάλλονται επιπλέον σε βασανιστήρια και σε φυσική εξόντωση), αποκαλώντας την κριτική που ασκήθηκε στο ΚΚΕ απαράδεκτη. Κατά τη γνώμη αυτού του συντρόφου, όπως φαίνεται, υπάρχουν κάποιοι αυτόκλητοι κάτοχοι της αλήθειας, των οποίων η ετυμηγορία δεν επιδέχεται κριτική. Είναι πολύ κρίμα που ένα κόμμα το οποίο σεβόμαστε, ένα κόμμα με αναμφισβήτητη συνεισφορά, σε ό,τι αφορά τις εκτιμήσεις του για τα γεγονότα στην Ουκρανία, δεν επέδειξε μόνο πολιτικά κοντόφθαλμη στάση, αλλά επιπλέον διολίσθησε την οδό της απαγόρευσης της δημόσιας κριτικής των λανθασμένων, κατά την άποψή μας, εκτιμήσεών του.
Ένα εναλλακτικό σχέδιο ψηφίσματος για την Ουκρανία συντάχθηκε επίσης από τους υποστηρικτές της άλλης γραμμής. Υποβλήθηκε από εκπροσώπους της Ένωσης Κομμουνιστών Ουκρανίας (ΕΚΟ), της ίδιας οργάνωσης η οποία διεκδικούσε αποφασιστικά την παροχή στρατιωτικής βοήθειας εκ μέρους της Ρωσικής Ομοσπονδίας προς τους ανθρακωρύχους και τους οδηγούς τρακτέρ του Ντονμπάς που πολεμούσαν τους Ναζί. Ωστόσο, μετά το θάνατο της ηγέτιδας της ΕΚΟ, μέλους της Κεντρικής Επιτροπής του ΚΕΚΡ, Ταμίλας Ιώσηφοβνα Γιαμπρόβα, η οργάνωση αυτή δείχνει να έχει απωλέσει τον ορθόδοξο μαρξιστικό της χαρακτήρα, δοκιμάζεται από εσωτερικούς διχασμούς και, ακολουθώντας την ηγεσία του ΚΚΕ, έχει στραφεί σε οπορτουνιστικές θέσεις σε ό,τι αφορά τις εκτιμήσεις της περί των τρεχόντων γεγονότων στην Ουκρανία.
Μπορούμε να επισημάνουμε ότι, παρά την γενική υποστήριξη προς την τελική ανακοίνωση, όλοι οι συμμετέχοντες στη συνάντηση χωρίστηκαν σε τρεις ομάδες σε ό,τι αφορά την εκτίμησή τους για τα γεγονότα στην Ουκρανία. Υπέρ της πρώτης τάσσεται το ΚΕΚΡ και οι σύμμαχοί του, υπέρ της δεύτερης η λεγόμενη «Επιτροπή των Τεσσάρων» (αποτελούμενη από τα κομμουνιστικά κόμματα της Ελλάδας, της Τουρκίας, της Ισπανίας (των εργατών) και του Μεξικού) και οι σύντροφοι που έχουν συνταχθεί μαζί τους. Η τρίτη ομάδα είναι οι αναποφάσιστοι είτε οι αμφιταλαντευόμενοι. Συνεχίζεται η συλλογή υπογραφών και από τις δύο πλευρές. Πρέπει μάλιστα να σημειωθεί ότι οι αντίπαλοί μας ενίοτε μετέρχονται μεθόδων οι οποίες δεν είναι καθ’ όλα ορθές. (Σας έχουμε ήδη ενημερώσει για το γεγονός ότι η δήλωση του Μαρτίου του 2022 για την Ουκρανία που συντάχθηκε από την «Επιτροπή των Τεσσάρων» φέρει υπογραφή δήθεν εξ ονόματος της οργάνωσης της νεολαίας του ΚΕΚΡ, η οποία προέρχεται από προβοκάτορες και πολιτικούς απατεώνες που διεξάγουν πόλεμο εναντίον του κόμματος. [βλ. Προσοχή, είναι προβοκάτορες! Δήλωση της Επιτροπής Νεολαίας της Κεντρικής Επιτροπής του Κομμουνιστικού Εργατικού Κόμματος Ρωσίας]. Και, δυστυχώς, αυτοί βρίσκουν υποστήριξη για τις ενέργειές τους από τη ηγεσία του ΚΚΕ, η οποία δεν εξακολουθεί μόνο να τους φιλοξενεί, αλλά επιπλέον αποκλείει την ανάρτηση πληροφοριών που παρέχει το ΚΕΚΡ σε ό,τι αφορά αυτή την κατάσταση στον ιστότοπο του Solidnet).
Επανερχόμενοι στα της Διεθνούς Συνάντησης, θα επισημάνουμε και κάποιες παραδοξότητες που αφορούσαν δυσκολίες στη μετάφραση και έλλειψη τεχνικής υποστήριξης όσον αφορά την εκτύπωση των εγγράφων. Αφού μίλησε ο εκπρόσωπος του Κομμουνιστικού Κόμματος Νότιας Αφρικής, ο οποίος δήλωσε ότι υποστηρίζει απερίφραστα τη θέση του ΚΕΚΡ, του ΚΚΡΟ και του ΚΚΟ, τον πλησίασαν αντιπρόσωποι του ΚΕΚΡ και του ζήτησαν να υπογράψει το ψήφισμα. Ο σύντροφος απάντησε ότι είχε ήδη υπογράψει το ψήφισμα για την Ουκρανία. Κατά τα φαινόμενα αναφερόταν σε ένα ψήφισμα που συντάχθηκε εσπευσμένα, υπεβλήθη από την ΕΚΟ και διακινήθηκε γρήγορα προς υπογραφή.
Το μεγαλύτερο μέρος των υποστηρικτών της γραμμής του ΚΕΚΡ μέχρι στιγμής προέρχεται από χώρες τις οποίες οι ρωσικές αρχές κατατάσσουν πλέον στις «φίλιες». Την προφανή εξαίρεση σε αυτόν τον κατάλογο απετέλεσε η εκπρόσωπος του Γερμανικού Κομμουνιστικού Κόμματος, η οποία δήλωσε στην ομιλία της ότι «ο πόλεμος διεξάγεται σε στρατιωτικό και οικονομικό επίπεδο με σκοπό τη διάλυση της Ρωσίας». Η συντρόφισσα υπενθύμισε ότι ο πόλεμος στην Ουκρανία δεν ξεκίνησε στις 24.02.2022, αλλά ήδη από το 2014. Στόχος του ΝΑΤΟ παραμένει η Ουκρανία ως προγεφύρωμα κατά της Ρωσίας. Σε συνθήκες υψηλής αύξησης του ενεργειακού κόστους, οι σύντροφοι υποστηρίζουν το κίνημα που αναπτύσσεται στην Ευρώπη εναντίον της εξαθλίωσης των εργαζομένων, προκειμένου να καταπολεμηθεί η μεταφορά της κρίσης στους ώμους των ανθρώπων της εργασίας, εναντίον του ΝΑΤΟ. Σχεδιάζουν να πραγματοποιήσουν το έργο αυτό από κοινού με μια οργάνωση νεολαίας.
Μεταξύ των ομιλητών, ένας σύντροφος από το Κομμουνιστικό Κόμμα της Βραζιλίας επέδειξε βαθιά κατανόηση της κατάστασης που επικρατεί στο Ντονμπάς, υποστηρίζοντας το ψήφισμα ΚΕΚΡ-ΚΚΡΟ-ΚΚΟ: «Ο ιμπεριαλισμός είναι η αιτία της τρέχουσας τραγωδίας στην Ουκρανία, όπου τώρα έχει εγκαθιδρυθεί ένα φασιστικό καθεστώς που συνιστά κίνδυνο για όλους. Οι ενέργειες της Ρωσικής Ομοσπονδίας για την καταστολή του φασισμού χρήζουν υποστήριξης». Οι σύντροφοι αναφέρθηκαν επίσης στη συμμετοχή τους στην εκστρατεία για τις προεδρικές εκλογές στη Βραζιλία και στην υποστήριξή τους προς τον υποψήφιο των «αριστερών δυνάμεων» Λούλα. Ο πρώτος γύρος των εκλογών έχει ήδη διεξαχθεί και ο δεύτερος γύρος έχει προγραμματιστεί για την επομένη της συνάντησης των κομμάτων.
Θα πρέπει επίσης να σημειωθεί η ομιλία του εκπροσώπου του Κομμουνιστικού Κόμματος της Συρίας (ενωμένου), ο οποίος, στην πραγματικότητα, άνοιξε τη συζήτηση για την Ουκρανία στη συνεδρίαση της ομάδας εργασίας. Σωστά επεσήμανε την επαπειλούμενη καταβύθιση του κόσμου στο σκοτάδι στην περίπτωση που η αστική Ρωσία ηττηθεί.
Εκπρόσωπος των Καταλανών κομμουνιστών επεσήμανε ότι το ΝΑΤΟ διεξάγει πόλεμο εξ ονόματος της Ουκρανίας. Και παρά το γεγονός ότι παρατηρούνται φιλοδοξίες του ρωσικού εθνικισμού ώστε να καταστεί υπερδύναμη, αυτό που δείχνει το παράδειγμα του Ντονμπάς είναι η υποκρισία των ευρωπαϊκών αξιών, ενώ το ΝΑΤΟ είναι ο κύριος εχθρός στην παρούσα κατάσταση.
Σκέψεις υπέρ των ενεργειών της Ρωσίας στην Ουκρανία και κατά του παγκόσμιου ιμπεριαλισμού ακούστηκαν και στις ομιλίες άλλων συντρόφων. Για παράδειγμα, ένας εκπρόσωπος του Κ.Κ. Ιρλανδίας κατήγγειλε την επέκταση του ΝΑΤΟ γύρω από τη Ρωσία, κατήγγειλε επίσης την ισραηλινή κατοχή της Παλαιστίνης και διαβεβαίωσε ότι θα συνεχίσουν να πολεμούν τον βρετανικό, ευρωπαϊκό και αμερικανικό ιμπεριαλισμό στις ακτές τους.
Σχετικά με τα κόμματα που ήταν επιφυλακτικά ως προς την υποστήριξη της δράσης για την καταστολή του φασισμού στην Ουκρανία. Ο ομιλητής του Κ.Κ. Αυστρίας δήλωσε ότι αυτοί δεν επιλέγουν στρατόπεδο στον ιμπεριαλιστικό πόλεμο. Ένας σύντροφος από το Κ.Κ. Βελγίου μίλησε κατά της θέσης που υποστηρίζει ότι οι ΗΠΑ είναι ο κύριος ιμπεριαλιστής. Ένας σύντροφος από το Κόμμα Εργασίας του Βελγίου δήλωσε ότι η ΕΕ έχει καταβάλει πάνω από 500 εκατομμύρια ευρώ προς υποστήριξη του πολέμου στην Ουκρανία και ότι οι ΗΠΑ παραμένουν ο υπ’ αριθμόν ένα εχθρός. Ωστόσο, χαρακτήρισε αμέσως τις ενέργειες της Ρωσίας ως «προσάρτηση ουκρανικών εδαφών», απαράδεκτη σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο.
Στις εργασίες έλαβαν μέρος εκπρόσωποι της Λ.Δ. Κίνας, της Λαοκρατικής Δημοκρατίας της Κορέας και του Βιετνάμ. Στις ομιλίες τους οι σύντροφοι εξέφρασαν την υποστήριξή τους στο λαό της Κούβας και αναφέρθηκαν στις επιτυχίες που σημειώθηκαν στην επίλυση των προβλημάτων της σοσιαλιστικής οικοδόμησης, αλλά οι σύντροφοι απέφυγαν να προβούν σε εκτιμήσεις για τα γεγονότα στην Ουκρανία.
Μετά το πέρας των ομιλιών των εκπροσώπων των κομμάτων, άρχισε η διαδικασία της έγκρισης των εγγράφων που ετοίμασε η ομάδα εργασίας. Πρέπει να σημειωθεί ότι σε αυτό το στάδιο έλαβε μέρος στις εργασίες ο Πρώτος Γραμματέας της Κεντρικής Επιτροπής του Κομμουνιστικού Κόμματος της Κούβας, Πρόεδρος της Δημοκρατίας, σύντροφος Miguel Diaz-Canel Bermudez. Η διαδικασία έγκρισης των εγγράφων ήταν αρκετά δημοκρατική και συνίστατο στο ότι οι εκπρόσωποι των Κομμουνιστικών Κομμάτων της Κούβας, της Τουρκίας και της Νότιας Αφρικής ανέβηκαν στο βήμα και ανέγνωσαν τα σχέδια των εγγράφων. Στη συνέχεια, ο συντονιστής, εφόσον διαπίστωνε ότι δεν υπήρχαν σχόλια, τα έθετε σε ψηφοφορία. Έτσι, εγκρίθηκαν τα εξής:
Τελική ανακοίνωση της 22ης Διεθνούς Συνάντησης Κομμουνιστικών και Εργατικών Κομμάτων,
Ψήφισμα αλληλεγγύης προς τον κουβανικό λαό και την Κούβα,
Σχέδιο δράσης και χρονοδιάγραμμα εκδηλώσεων της επομένης περιόδου (2023-2024).
Στη συνέχεια εγκρίθηκε η σύνθεση των νέων μελών της ομάδας εργασίας και ως τόπος διεξαγωγής της επόμενης 23ης συνάντησης ορίστηκε η Τουρκία, μετά από πρόταση των συντρόφων του Τουρκικού Κομμουνιστικού Κόμματος.
Ο σύντροφος Miguel Díaz-Canel απευθύνθηκε στους συμμετέχοντες κλείνοντας την εκδήλωση με την ομιλία του. Αναφέρθηκε στις δυσκολίες που αντιμετωπίζει η χώρα κατά την οικοδόμηση του σοσιαλισμού, στις μηχανορραφίες των εχθρών του κουβανικού λαού, στα αποτελέσματα του συνεδρίου του κόμματος που πραγματοποιήθηκε τον Απρίλιο του 2022 και διαβεβαίωσε ότι το κόμμα και ο λαός συνεχίζουν την κουβανική επανάσταση. Με τη λήξη της ομιλίας και το κλείσιμο της 2ης Διεθνούς Συνάντησης, η αίθουσα τραγούδησε συντροφικά τη «Διεθνή». Κατά το κλείσιμο των εργασιών της 22ης ΔΣΚΕΚ οι σύντροφοι από το Κόμμα μας επέδωσαν στον σύντροφο Miguel Díaz-Canel ένα σήμα με τον Λένιν.
Η αντιπροσωπεία του ΚΕΚΡ εκφράζει τις ευχαριστίες της προς το Κομμουνιστικό Κόμμα της Κούβας και τον κουβανικό λαό για την φιλοξενία τους και το οργανωτικό έργο που έχουν επιτελέσει παρά τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει η χώρα λόγω του συνεχιζόμενου αμερικανικού αποκλεισμού εκ μέρους των ΗΠΑ και των αρνητικών συνεπειών του καταστροφικού τυφώνα. Παρά το γεγονός ότι οι διοργανωτές δεν κατόρθωσαν να προβλέψουν τα πάντα, ότι υπήρξαν κάποιες ατέλειες και περιορισμοί σε ό,τι αφορά την εκτύπωση υλικών (ψηφισμάτων, ομιλιών), όλα αυτά αντισταθμίστηκαν από την εγκαρδιότητα του κουβανικού λαού και τη φιλική σχέση των διοργανωτών της συνάντησης προς τους συμμετέχοντες.
Έτσι λοιπόν πραγματοποιήθηκε η συνάντηση. Οι θέσεις έχουν κάπως αποσαφηνιστεί, αλλά η κατάσταση της σύγχυσης και των αμφιταλαντεύσεων στο διεθνές κομμουνιστικό κίνημα παραμένει. Τα γεγονότα στην Ουκρανία οδηγούν τον κόσμο σε αναταράξεις. Το εάν το προλεταριάτο θα μπορέσει να εκπληρώσει την ιστορική του αποστολή εξαρτάται επίσης από όλους μας.
Ενημέρωση από το Διεθνές Τμήμα της Κ.Ε. του ΚΕΚΡ