Πώς το ΚΚΕ χρησιμοποιεί μαρξιστική ορολογία για να καλύψει την αποστασία του από τον μαρξισμό
28 Απριλίου 2023
Το κόμμα της ελληνικής επανάστασης [1941-1949] έχει μετατραπεί σε πράκτορα του ιμπεριαλισμού, τόσο σε εθνικό όσο και σε διεθνές επίπεδο.
Για τους κομμουνιστές, η θεωρία έχει μια πολύ ιδιαίτερη θέση στη δουλειά μας. Ως θιασώτες του επιστημονικού σοσιαλισμού, καταλαβαίνουμε ότι χωρίς επαναστατική θεωρία δεν μπορεί να υπάρξει επαναστατική πράξη. Αναγνωρίζουμε τη σημασία της θεμελίωσης μιας ορθής αντίληψης προτού μπορέσουμε να δράσουμε με τρόπο που να ωφελεί την τάξη μας, που να οδηγεί στην ανάπτυξη της επαναστατικής ισχύος και στην ήττα των εχθρών μας.
Χωρίς ορθή θεωρία, δεν έχουμε οδηγό για αποτελεσματική δράση, διολισθαίνουμε αυτόματα σε πρακτικές που μπορούν να εγκλωβιστούν με βεβαιότητα στις συμπληγάδες της αστικής πολιτικής.
Για τους μαρξιστές, η πράξη αναπτύσσεται στη βάση της θεωρητικής μας αντίληψης: του συστήματος, του συσχετισμού των ταξικών δυνάμεων σε κάθε δεδομένη στιγμή, του τελικού στόχου που προσπαθούμε να πετύχουμε (μια σοσιαλιστική κοινωνία), του σημαντικότερου βήματος που πρέπει να παίρνουμε σε κάθε δεδομένη στιγμή (πού είναι ο εχθρός μας πιο αδύναμος, ποιο είναι το κρισιμότερο διακύβευμα που αντιμετωπίζουν οι εργαζόμενοι, ποιοι είναι οι σύμμαχοί μας σε αυτή τη συγκεκριμένη φάση της μάχης…).
Για το ΚΚΕ, από την άλλη πλευρά, η “θεωρία” έχει κατασκευαστεί για να καλύψει την αποστασία του αυτή από τη μαρξιστική θέση. Κάποια στιγμή στην πορεία του τις τελευταίες δεκαετίες, το κόμμα αποφάσισε να αποδεχτεί και να ενισχύσει τη θέση που έχει κατοχυρώσει για τον εαυτό του ως η αποδεκτή ακροαριστερή πτέρυγα στην αστική πολιτική ζωή στην Ελλάδα. Το κόμμα έχει περιέλθει σε καθεστώς εξάρτησης από τη χρηματοδότηση που λαμβάνει από τους εκλεγμένους εκπροσώπους του στο εθνικό κοινοβούλιο και στο Ευρωκοινοβούλιο. Έχει επαγγελματοποιήσει τα στελέχη του, όχι όμως στη βάση της λενινιστικής παράδοσης, αλλά σε ένα κλίμα μη αμφισβητούμενης (και ανεκπαίδευτης) υπακοής σε μια ηγεσία της οποίας το πρωταρχικό της μέλημα είναι η διατήρηση της προνομιακής θέσης της.
Έχει δημιουργήσει έναν μηχανισμό η πρωταρχική λειτουργία του οποίου είναι η ίδια του η αναπαραγωγή. Πρέπει να φαίνεται αρκετά ριζοσπαστικό ώστε να συγκεντρώνει ένα συγκεκριμένο ποσοστό ψήφων της εργατικής τάξης, έναν συγκεκριμένο αριθμό εκλεγμένων εδρών, αλλά όχι τόσο ριζοσπαστικό ώστε να επιφέρει τα αντίποινα εναντίον του των μηχανισμών της Ελλάδας ή της ΕΕ.
Για να διατηρηθεί αυτός ο μηχανισμός, δεν πρέπει να ταράξει τα νερά της αστικής πολιτικής. Κάποια εκτόνωση, μια βαλβίδα αποσυμπίεσης για την οργή της εργατικής τάξης είναι αποδεκτή, αλλά καμία δράση που να θέτει σοβαρά υπό αμφισβήτηση το status quo ή να υπονομεύει την αστική τάξη πραγμάτων. Διότι μια τέτοια δράση είναι βέβαιο ότι θα επιφέρει την τιμωρία του κόμματος, τη συκοφάντηση από τα μέσα μαζικής ενημέρωσης, την παύση της χρηματοδότησής του, ακόμη και την απαγόρευσή του και τη δίωξη των ηγετών του, καθώς η οικονομική και η πολεμική κρίση κλιμακώνονται και η εσωτερική πολιτική σταθερότητα υπονομεύεται.
‘Έχοντας πάρει την απόφασή του, το ΚΚΕ έπρεπε να καλύψει τα ίχνη του – αυτό είναι απαραίτητο αν θέλει να διατηρήσει τα μέλη του και την εκλογική του βάση. Μια φαινομενικά λενινιστική “θεωρητική” επιχειρηματολογία έπρεπε να παρουσιαστεί στον κόσμο για να εξηγήσει την άρνησή του να συμμετάσχει σε μερικές από τις πιο σημαντικές μάχες της εποχής μας και τη διάθεσή του να μείνει με ασφάλεια στο περιθώριο.
Αυτό ήταν το κίνητρο για τη δημιουργία της θεωρίας της “ιμπεριαλιστικής πυραμίδας”, η οποία, στο όνομα του Λένιν, πέταξε τις διδασκαλίες του Λένιν για τον ιμπεριαλισμό στον κάλαθο των αχρήστων.
Σε τι συνίσταται αυτή η θεωρία; Ποια είναι η ουσία της;
Μας λέει ότι κάθε οικονομία στην οποία γίνεται εμπόριο και παράγονται εμπορεύματα είναι καπιταλιστική οικονομία.
Με μια λέξη αυτός ο εκχυδαϊσμός αρνείται τη μαρξιστική ιστορική θεώρηση για την εμφάνιση του εμπορεύματος, την παραδοχή ότι ο καπιταλισμός είναι το στάδιο της ανθρώπινης κοινωνικής ανάπτυξης στο οποίο η εμπορευματική παραγωγή είναι η κυρίαρχη μορφή παραγωγής. Αγνοεί το γεγονός ότι εμπορεύματα παράγονται από την εποχή των πρώτων ταξικών κοινωνιών: ότι υπήρχαν στις κοινωνίες των δουλοκτητών και της φεουδαρχίας και ότι θα συνεχίσουν να υπάρχουν για αρκετό καιρό ακόμα στη σοσιαλιστική κοινωνία. Όπως οι αναρχικοί, οι ηγέτες του ΚΚΕ μας ενημερώνουν ότι όποιος παράγει κάτι προς πώληση στην αγορά, είτε στο εσωτερικό είτε στο εξωτερικό, όποιος χρησιμοποιεί χρήμα, είναι καπιταλιστής.
Περαιτέρω, μας λέει ότι, εφόσον ο καπιταλισμός παγκοσμίως έχει πλέον εισέλθει στη μονοπωλιακή του φάση, εφόσον η καπιταλιστική παραγωγή τείνει παντού προς τη συγκέντρωση και προς το μονοπώλιο, τότε κάθε καπιταλιστής στη σύγχρονη εποχή είναι και ιμπεριαλιστής.
Αυτό μας λένε, ισχύει τόσο για τον καπιταλιστή της Μπουρκίνα Φάσο όσο και για τον καπιταλιστή των ΗΠΑ. Προφανώς, η επιθυμία να αυξήσει κανείς το κεφάλαιό του αποκαλύπτει την επιθυμία να γίνει ιμπεριαλιστής – και αυτή η επιθυμία είναι το μόνο που μετράει. Σύμφωνα με τη θεωρία της “πυραμίδας”, κάθε χώρα που διενεργεί εμπόριο, από τη Μεγάλη Βρετανία και τη Γαλλία μέχρι την Κούβα και τη Λαϊκή Δημοκρατία της Κορέας, ασκεί ιμπεριαλιστική πολιτική – τα διάφορα κράτη του κόσμου απλώς καταλαμβάνουν διαφορετικά επίπεδα στη μεγάλη παγκόσμια πυραμίδα του ιμπεριαλισμού. Σύμφωνα με αυτή την γελοιογραφία του μαρξισμού, οι αντιθέσεις μεταξύ των διαφόρων χωρών είναι “ενδοϊμπεριαλιστικές”, που εξηγούνται από τα ανταγωνιστικά τους συμφέροντα και την επιθυμία να εκτοπίσουν η μία την άλλη από την κορυφή της πυραμίδας.
Και πάλι με μια μονοκονδυλιά και χωρίς ίχνος απόδειξης για να στηρίξουν τους ακραίους ισχυρισμούς τους, οι “θεωρητικοί” του ΚΚΕ εκχυδαΐζουν και διαστρεβλώνουν τις λενινιστικές έννοιες του μονοπωλιακού ελέγχου της παγκόσμιας οικονομίας και του ιμπεριαλιστικού ανταγωνισμού, μέχρι που στην πράξη να τις εξαφανίσουν.
Το πιο σημαντικό είναι ότι με αυτή την αναθεώρηση της υλιστικής ανάλυσης του Λένιν για την παγκόσμια μονοπωλιακή-καπιταλιστική οικονομία, σύμφωνα με την οποία μία χούφτα κυρίαρχων μεγάλων δυνάμεων είναι σε θέση να χρησιμοποιούν την οικονομική, τεχνολογική και στρατιωτική τους δύναμη για να εκμεταλλεύονται και να καταπιέζουν τη συντριπτική πλειοψηφία των εθνών, το ΚΚΕ μας παρουσιάζει την εικόνα ενός κόσμου στον οποίο ο ιμπεριαλισμός βρίσκεται σε κάθε ανθρώπινη συναλλαγή – και επομένως δεν υπάρχει πουθενά. Χωρίς να εξηγούν πώς το έκαναν αυτό, χωρίς ούτε ένα ίχνος αποδείξεων που να ανατρέπει τη λενινιστική αντίληψη για το σημερινό παγκόσμιο σύστημα, οι δημιουργοί αυτής της θεωρίας εξαφάνισαν αυτό που περιφρονητικά αναφέρουν ως “το λεγόμενο “εθνικό ζήτημα””.
Γιατί το εθνικό ζήτημα – το ζήτημα της απελευθέρωσης των καταπιεσμένων εθνών από την υπερεκμεταλλευόμενη θέση τους, θέση από την οποία προμηθεύουν με υπερκέρδη τις παρασιτικές χώρες – που είναι τόσο ζωτικής σημασίας για τον αγώνα της εργατικής τάξης ενάντια στον ιμπεριαλισμό και για το σοσιαλισμό, δεν είναι πλέον πραγματικό ζήτημα, δεν το εξηγούν.
Στο όνομα του λενινισμού, ισχυριζόμενο ότι βλέπει μονοπώλια παντού, το ΚΚΕ έχει συσκοτίσει την οπτική μας για τις πραγματικές, ιστορικά διαμορφωμένες παγκόσμιες μονοπωλιακές δυνάμεις – εκείνες των οποίων οι πραγματικές, ιστορικά συσσωρευμένες ποσότητες κεφαλαίου τους επιτρέπουν να χρησιμοποιούν τη μονοπωλιακή τους ισχύ για να ελέγχουν κυβερνήσεις και οικονομίες σε όλο τον κόσμο και να συνεχίζουν να υφαρπάζουν φόρο υποτέλειας από τις μάζες του κόσμου – με ένα συνοθύλευμα φανταστικών “μονοπωλίων”. Έχουν μετατρέψει την υλιστική αντίληψη της παγκόσμιας οικονομίας σε ένα είδος ιδεαλιστικής πολιτικής ταυτοτήτων – είσαι μονοπώλιο επειδή θα ήθελες να είσαι.
Ταυτόχρονα, έχουν επίσης υποβαθμίσει τον κομμουνισμό σε μια ταυτότητα. Ο κομμουνιστής δεν είναι πλέον κάποιος που ερευνά την σοσιαλιστική θεωρία με σκοπό να μεταφέρει τις ισχυρές αλήθειες της στις μάζες και να ηγηθεί και να δώσει κατεύθυνση στο επαναστατικό κίνημα για την απελευθέρωση και τον σοσιαλισμό, αλλά απλά ένα άτομο που μισεί τους καπιταλιστές, που φοράει το σωστό σήμα, μπλουζάκι και καπέλο, που είναι πιστός στη σωστή ομάδα και που φωνάζει συνθήματα εναντίον του ορισθέντος εχθρού. Αυτοί οι άνθρωποι, στη συντριπτική τους πλειοψηφία νεαροί και ανεκπαίδευτοι, είναι τροφή για χειραγώγηση από μια ηγεσία που επιθυμεί να διατηρήσει τη ριζοσπαστική της εικόνα, ενώ μετατοπίζει το κέντρο των δραστηριοτήτων της σε τυπικό “αντιπολιτευτισμό”.
Ένας “κομμουνιστής” αυτού του τύπου δεν έχει πλέον θετικό ρόλο να παίξει στον μετασχηματισμό της κοινωνίας, στην πρόοδο της ιστορίας. Είναι απλώς ένας αιώνιος διαδηλωτής: ένας “αντικαπιταλιστής” που δεν θα ανατρέψει ποτέ τον καπιταλισμό- ένας “αντιπολεμικός ακτιβιστής” που δεν θα σταματήσει ποτέ έναν πόλεμο- ένας “αντιρατσιστής” ή “αντισεξιστής” που δεν θα κάνει ποτέ κάτι που να απειλεί τις πραγματικές, οικονομικές ρίζες του ρατσισμού ή του σεξισμού.
Αυτή η υποχώρηση στον οπορτουνισμό[*] από το ΚΚΕ, ένα κόμμα με μεγάλη επαναστατική παράδοση, με μαζική βάση και εδραιωμένη θέση στην πολιτική, κοινωνική και πολιτιστική ζωή του ελληνικού λαού, αποτελεί τρομερό πλήγμα για την ταξική πάλη στη χώρα αυτή. Όσο πιο σταθερά οι ηγέτες του εμμένουν στην αντεπαναστατική τους γραμμή και λοιδορούν όλους εκείνους που προσπαθούν ειλικρινά να τους επαναφέρουν στον επαναστατικό δρόμο, τόσο πιο βέβαιο γίνεται ότι οι εργαζόμενοι θα πρέπει να σχηματίσουν ένα νέο κόμμα για να ηγηθεί του αγώνα τους για κοινωνική απελευθέρωση. Αυτό είναι πράγματι ένα μεγάλο πισωγύρισμα, μια τραγωδία για τον ελληνικό εργαζόμενο λαό.
Όμως η δράση του ΚΚΕ δεν σταματά στα σύνορα της Ελλάδας. Χρησιμοποιώντας το διεθνές κύρος του ως κληρονόμος της ελληνικής επανάστασης – χρησιμοποιώντας τον εντυπωσιακό του επαγγελματισμό, την αριθμητική του δύναμη και την οικονομική του ισχύ, το ΚΚΕ έχει προωθήσει την αντιμαρξιστική “θεωρία” του σε κόμματα σε όλο τον κόσμο. Έχει εκμεταλλευτεί τη θεωρητική σύγχυση που επικρατεί σε μεγάλο μέρος του κινήματός μας (κληρονομιά του ρεβιζιονισμού της μετασταλινικής ΕΣΣΔ και της σινοσοβιετικής διάσπασης) για να προωθήσει παντού τη φαινομενικά μαχητική αντιϋλιστική γραμμή του, χρησιμοποιώντας δωροδοκίες, απειλές, εξαναγκασμό και χειραγώγηση κάθε είδους. Σε πολλά κόμματα, που τα ίδια βυθίστηκαν σε ένα αδιέξοδο σοσιαλδημοκρατικού αντιπολιτευτισμού, έχουν χτυπήσει μια ανοιχτή πόρτα. Τέτοια κόμματα καθοδηγούνται από εκείνους που πολύ ευχαρίστως θα δεχθούν μια επαναστατικά ηχηρή δικαιολογία για την εγκατάλειψη των δύσκολων θέσεων του ταξικού πολέμου. Σε άλλες περιπτώσεις, έχει χρησιμοποιήσει την κυρίαρχη επιρροή του στην Παγκόσμια Ομοσπονδία Δημοκρατικών Νεολαιών για να χειραγωγήσει τα νεαρά μέλη ενάντια στους γηραιότερους των κομμάτων τους. Σε άλλες πάλι περιπτώσεις, έχει χρησιμοποιήσει τα πανταχού παρόντα διεθνή στελέχη του για να καλλιεργήσει ισχυρές προσωπικές σχέσεις με διεθνείς γραμματείς και προσπάθησε να τους μετατρέψει σε πράκτορές του. Σύγχυση, εσωκομματικός πόλεμος και διασπάσεις ήταν το αποτέλεσμα σε κόμματα σε όλο τον κόσμο, από την Ισπανία μέχρι …;
Ποιο είναι το πρακτικό αποτέλεσμα της λεγόμενης “θεωρίας” της πυραμίδας;
Το πρακτικό αποτέλεσμα στην πολιτική των κομμάτων που αποδέχονται αυτή τη γραμμή είναι να χαρακτηρίζουν τον σημερινό πόλεμο ως πόλεμο μεταξύ δύο ιμπεριαλιστικών δυνάμεων στον οποίο η εργατική τάξη δεν έχει καμία πλευρά.
Και αφού κάθε χώρα χαρακτηρίζεται ως “ιμπεριαλιστική”, οι μελλοντικοί πόλεμοι ακόμη και μεταξύ της ΛΔΚ ή της Κίνας και των ΗΠΑ θα χαρακτηρίζονται ομοίως ως “ενδοϊμπεριαλιστικοί”.
Το να λέμε στους εργαζόμενους τέτοια ψέματα σε μια τέτοια συγκυρία σημαίνει πως ενισχύουμε την ιμπεριαλιστική πολεμική προπαγάνδα και αφοπλίζουμε το αντιπολεμικό κίνημα.
Σημαίνει ότι θέτουμε στο περιθώριο τους κομμουνιστές, οι οποίοι θα έπρεπε να βρίσκονται στην καρδιά και στην πρώτη γραμμή του αντιιμπεριαλιστικού αντιπολεμικού κινήματος, δίνοντάς του ατσάλινο σθένος και θεωρητική σαφήνεια. Κανένα κάλεσμα για “ενότητα της εργατικής τάξης” από αυτούς τους τσαρλατάνους δεν μπορεί να καλύψει την πραγματική, καταστροφική φύση των δραστηριοτήτων τους.
Στη θέση της ενότητας της εργατικής τάξης ενάντια στον ιμπεριαλισμό, το κάλεσμά τους είναι για “πανούκλα και στα δύο σας τα σπίτια” – για αδράνεια και παθητικότητα.
Στην καρδιά της, η “λενινιστική” πυραμίδα του ΚΚΕ είναι μια επανεφεύρεση του τροτσκισμού.
Όπως και ο Τρότσκι, αρνούνται να αναγνωρίσουν την ιμπεριαλιστική πραγματικότητα των καταπιεσμένων και καταπιεστικών εθνών.
Όπως και ο Τρότσκι, αρνούνται να αναγνωρίσουν την ανάγκη ενοποίησης του προλεταριακού αγώνα στις ιμπεριαλιστικές χώρες με τον αντιιμπεριαλιστικό αγώνα στα καταπιεσμένα έθνη.
Όπως ο Τρότσκι, αρνούνται να δουν την επαναστατική δυναμική σε οποιαδήποτε άλλη τάξη εκτός από το προλεταριάτο.
Όπως ο Τρότσκι, αρνούνται να λερώσουν τα χέρια τους με οποιαδήποτε συμμαχία που θα τους επέτρεπε να κάνουν ένα συγκεκριμένο βήμα προς τον (υποτιθέμενο) στόχο τους, τον σοσιαλισμό, ο οποίος έτσι παραμένει ένα αφηρημένο, ανέφικτο όνειρο.
Όπως ο Τρότσκι, συγκαλύπτουν την ενίσχυση της ιμπεριαλιστικής προπαγάνδας εναντίον όλων των αντιιμπεριαλιστών ηγετών και κινημάτων με φράσεις που ακούγονται επαναστατικές.
Όπως ο Τρότσκι, έχουν μετατραπεί, είτε εκούσια είτε κατά λάθος, σε πράκτορα του ιμπεριαλισμού μέσα στο κίνημά μας.
Δεδομένης της επίμονης, επιθετικής και αποφασιστικής επιδίωξης αυτής της αποδιοργανωτικής γραμμής και των βιτριολικών ad hominem επιθέσεων τους σε όλους εκείνους που προσπαθούν να δείξουν στην εργατική τάξη γιατί μια τέτοια γραμμή είναι πολιτικό λάθος, δεν μπορούμε παρά να συμπεράνουμε ότι οι ηγέτες του ΚΚΕ έχουν πράγματι “αποδεχθεί το σελίνι του βασιλιά”. Ότι έχουν ξεπουλήσει την τάξη τους αντί πινακίου φακής.
Στα κείμενά του, το ΚΚΕ αρέσκεται να συγκρίνει τον σημερινό πόλεμο δια αντιπροσώπων του ΝΑΤΟ εναντίον της Ρωσίας στο έδαφος της Ουκρανίας με τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο, περιγράφοντάς τον ως μια “ενδοϊμπεριαλιστική” σύγκρουση μεταξύ δύο μονοπωλιακών δυνάμεων για τον έλεγχο των πόρων, των αγορών και των οδών υπερεκμετάλλευσης.
Καμία απόδειξη δεν δίνεται για αυτόν τον χαρακτηρισμό της ρωσικής οικονομίας, όπως δεν δίνεται καμία απόδειξη για τον ισχυρισμό ότι η Κίνα, η Βραζιλία, η Ινδία, ακόμη και το Ιράν και η Βενεζουέλα είναι ιμπεριαλιστικές χώρες. Καμία απόδειξη δεν δίνεται για να δείξει πώς οποιαδήποτε από αυτές τις χώρες ζει από την εξαγωγή κεφαλαίου, την υπερεκμετάλλευση του πλανήτη και τον επαναπατρισμό των υπερκερδών που αποκομίζουν με αυτόν τον τρόπο πίσω στα εδάφη τους. Κανένα στοιχείο δεν δίνεται για να δείξει πώς αυτά τα έθνη ζουν “κόβοντας κουπόνια” από μια τέτοια παρασιτική δραστηριότητα. Δεν δίνονται στοιχεία που να δείχνουν πώς οι εργαζόμενοι αυτών των χωρών δωροδοκούνται χρησιμοποιώντας ένα μέρος αυτών των μονοπωλιακών κερδών.
Σε ένα μόνο σημείο έχει δίκιο το ΚΚΕ: ο σημερινός πόλεμος, που αναμφίβολα θα μνημονεύεται ως η έναρξη του τρίτου παγκόσμιου πολέμου, προκλήθηκε, όπως ακριβώς και ο πρώτος και ο δεύτερος παγκόσμιος πόλεμος, από τη βαθιά κρίση υπερπαραγωγής της παγκόσμιας καπιταλιστικής οικονομίας.
Το 1914, δύο ιμπεριαλιστικά μπλοκ βρέθηκαν αντιμέτωπα και πολέμησαν για το ποιος θα έχει ποιο μερίδιο των εδαφών και των αγορών του κόσμου. Ήταν ένας ενδοϊμπεριαλιστικός πόλεμος με την κυριολεκτική έννοια του όρου. Και έφερε την εποχή της προλεταριακής επανάστασης, όπως ακριβώς είχε προβλέψει ο Λένιν. Ο Πρώτος Παγκόσμιος Πόλεμος οδήγησε άμεσα στην Οκτωβριανή Επανάσταση του 1917 και το παγκόσμιο καπιταλιστικό-ιμπεριαλιστικό σύστημα ζει έκτοτε με δανεικό χρόνο.
Το 1939 ο πόλεμος που ήδη διεξαγόταν σε διάφορα θέατρα ανά τον κόσμο (π.χ. Ισπανία, Κίνα) εξελίχθηκε σε παγκόσμια σύγκρουση με την είσοδο του βρετανικού ιμπεριαλισμού εναντίον της Γερμανίας. Και αυτή ήταν μια ενδοϊμπεριαλιστική σύγκρουση για τον έλεγχο εδαφών και πόρων από την πλευρά της Γερμανίας, της Γαλλίας και της Βρετανίας. Όμως η γερμανική εισβολή στην ΕΣΣΔ και ο στρατηγικός ελιγμός των Σοβιετικών προς τις ΗΠΑ και τη Βρετανία να συμμαχήσουν, άλλαξε τον χαρακτήρα του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, έτσι ώστε ο κυρίαρχος χαρακτήρας του να είναι αντιφασιστικός. Ήταν σε αυτή τη βάση που οι εργάτες στις ιμπεριαλιστικές χώρες κινητοποιήθηκαν για να πολεμήσουν στο ίδιο στρατόπεδο με τους κυβερνήτες τους: για να νικήσουν τη φασιστική απειλή και να υπερασπιστούν τη σοβιετική σοσιαλιστική πατρίδα. Η Βρετανία, η Γαλλία και οι ΗΠΑ συνέχισαν να επιδιώκουν τους ιμπεριαλιστικούς τους στόχους, αλλά παρακινήθηκαν να το κάνουν με τρόπο που τους απέτρεπε από το να ενωθούν με τη ναζιστική Γερμανία για να καταστρέψουν την ΕΣΣΔ. Ως αποτέλεσμα, η Σοβιετική Ένωση μπόρεσε, με τεράστιο κόστος για την ίδια, να νικήσει τη μεγαλύτερη πολεμική μηχανή που είχε δει ποτέ η ανθρωπότητα, να απελευθερώσει μεγάλο μέρος της Ευρώπης και να δώσει τεράστια ώθηση στην εξάπλωση του σοσιαλισμού σε Ευρώπη και Ασία.
Μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, με τις ιμπεριαλιστικές δυνάμεις της παλιάς Ευρώπης και της Ιαπωνίας θανάσιμα αποδυναμωμένες, ανίκανες πλέον να διατηρήσουν τη στρατιωτική και τεχνολογική τους κυριαρχία, οι ιμπεριαλιστικές δυνάμεις συγκεντρώθηκαν κάτω από την προστατευτική ομπρέλα των ΗΠΑ – της μόνης ιμπεριαλιστικής δύναμης της οποίας η οικονομία, η παραγωγική και η στρατιωτική ικανότητα είχαν ενισχυθεί από τον Α’ και τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο αντί να αποδυναμωθούν. Χωρίς την οικονομική στήριξη και τη στρατιωτική υποστήριξη των ΗΠΑ, οι ιμπεριαλιστές της Ευρώπης δεν θα μπορούσαν να επιβιώσουν – θα είχαν απαλλοτριωθεί και εκτοπιστεί από τους εξεγερμένους εργάτες και η θριαμβευτική πορεία του σοσιαλισμού θα φαινόταν ασταμάτητη.
Αλλά η ιστορία δεν κινείται ποτέ σε ευθεία γραμμή. Η ζωή δεν ακολούθησε τις αισιόδοξες προβλέψεις των κομμουνιστών και των αντιιμπεριαλιστών μαχητών της απελευθέρωσης της δεκαετίας του 1940. Η βοήθεια των ΗΠΑ επέτρεψε στις αποδυναμωμένες ιμπεριαλιστικές δυνάμεις να ανακάμψουν (ως ένα βαθμό), ενώ ο αναθεωρητισμός της μετασταλινικής ΕΣΣΔ οδήγησε στην αργή υπονόμευση της δύναμης και του κύρους του σοσιαλισμού και στην τελική κατάρρευση του αναθεωρητικού σοβιετικού καθεστώτος, αυτών των ανάξιων διαδόχων της κληρονομιάς του Λένιν και του Στάλιν, των καταστροφέων του μεγάλου μπολσεβίκικου κόμματος.
Η διάλυση του πρώτου σοσιαλιστικού κράτους στον κόσμο και των λαϊκών δημοκρατιών της ανατολικής Ευρώπης ήρθε σε μια κρίσιμη στιγμή για τους ιμπεριαλιστές, οι οποίοι αντιμετώπιζαν για άλλη μια φορά μια σοβαρή παγκόσμια κρίση υπερπαραγωγής. Σώθηκαν με το όργιο ιμπεριαλιστικής λεηλασίας που ακολούθησε καθώς λεηλατήθηκε ο πλούτος των σοβιετικών και ανατολικό-ευρωπαϊκών λαών, και οι μάζες του κόσμου αποθαρρύνθηκαν περαιτέρω από τον φαινομενικό θρίαμβο της αστικής πολιτικής και οικονομίας επί του μαρξισμού.
Αλλά, ενώ η Σοβιετική Ένωση και οι ευρωπαϊκές λαϊκές δημοκρατίες διαλύθηκαν, ο σοσιαλισμός και ο αντιιμπεριαλισμός δεν εξαφανίστηκαν από τον κόσμο. Η Κίνα, η Λαϊκή Δημοκρατία της Κορέας, το Βιετνάμ, το Λάος και η Κούβα συνέχισαν να υπερασπίζονται τις σοσιαλιστικές κοινωνίες τους παρ’ όλη την τεράστια πίεση. Χώρες που στοχοποιήθηκαν από ένα αναπτερωμένο ιμπεριαλιστικό στρατόπεδο για επιχειρήσεις “αλλαγής καθεστώτος” προέβαλαν τεράστια αντίσταση. Και η Ρωσία, η οποία για ένα διάστημα είχε επιτρέψει στον εαυτό της να κυβερνηθεί από τους κομπραδόρους πράκτορες του ιμπεριαλισμού, σηκώθηκε από τα γόνατά της και αποφάσισε ότι θα χρησιμοποιήσει τους τεράστιους πόρους της για τους δικούς της σκοπούς, υπερασπιζόμενη το δικαίωμά της στην εθνική κυριαρχία, αξιοποιώντας την τεχνολογική, στρατιωτική και οικονομική βάση που της κληροδότησαν οι σοβιετικοί οικοδόμοι της.
Μπροστά σε μια νέα παγκόσμια κρίση υπερπαραγωγής, οι ιμπεριαλιστές έχουν (προς το παρόν) αποφασίσει ότι η καλύτερη ευκαιρία να σώσουν τους εαυτούς τους και το σύστημά τους παραμένει η συσπείρωση υπό τη στρατιωτική και οικονομική ηγεσία των ΗΠΑ και η χρησιμοποίηση της συνδυαστικής τους ισχύος για την καταστροφή των κύριων κέντρων ανεξαρτησίας και κυριαρχίας στον κόσμο – της Ρωσίας και της Κίνας. Με τον τρόπο αυτό, ελπίζουν να επαναλάβουν το όργιο λεηλασίας που απόλαυσαν μετά την κατάρρευση της ΕΣΣΔ. Θέλουν να σπάσουν τη Ρωσία και την Κίνα σε κομμάτια, να υποτάξουν τους λαούς τους και να λεηλατήσουν τους σημαντικούς πόρους τους.
Βλέπουμε λοιπόν ότι ο τρίτος παγκόσμιος πόλεμος θα χαρακτηριστεί κυρίως από μια αντιπαράθεση μεταξύ των στρατοπέδων του ιμπεριαλισμού και του αντί-ιμπεριαλισμού. Και ότι οι εργάτες του κόσμου έχουν να κερδίσουν τα πάντα εξασφαλίζοντας τη νίκη του αντιιμπεριαλιστικού στρατοπέδου και την ήττα των ιμπεριαλιστών.
Προωθώντας αυτή την αντίληψη, οι σύντροφοί μας της Πλατφόρμας έχουν κατηγορηθεί για το έγκλημα του “σοσιαλ-σοβινισμού” – ότι ζητούν τη νίκη μιας ιμπεριαλιστικής δύναμης, όπως έκαναν οι σοσιαλδημοκράτες τόσο διαβόητα πριν από έναν αιώνα. Ωστόσο, ένας σύντομος συλλογισμός θα αποκαλύψει το κενό αυτού του παραλληλισμού. Ο συγγραφέας του παρόντος κειμένου για παράδειγμα, είναι Βρετανός εργάτης που καλεί για την ήττα του βρετανικού ιμπεριαλισμού. Το πώς αυτό μπορεί να εξισωθεί με την προδοσία των Βρετανών σοσιαλδημοκρατών του 1914, οι οποίοι κινητοποίησαν τους εργάτες να αγωνιστούν για τη βρετανική αυτοκρατορία, το αφήνουμε στους αναγνώστες μας να το κρίνουν.
Από μια μόνο άποψη είναι σωστή η αναλογία του ΚΚΕ με το 1914. Το ξέσπασμα του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου αποκάλυψε τη βαθιά διάσπαση που είχε αναπτυχθεί στο σοσιαλιστικό κίνημα κατά τις “ειρηνικές” δεκαετίες που προηγήθηκαν του πολέμου. Ο Λένιν έδωσε τεράστια σημασία για την ανάπτυξη του επαναστατικού αγώνα της εργατικής τάξης για την αποκάλυψη και την εναντίωση στη σαπίλα της οπορτουνιστικής πτέρυγας του κινήματός μας και στη συσπείρωση του επαναστατικού τμήματος του κινήματος σε κάθε χώρα σε έναν κοινό αγώνα. Αυτό το έργο ήταν ένας από τους ακρογωνιαίους λίθους της επιτυχίας των Μπολσεβίκων το 1917 και αποτέλεσε τη βάση για το σχηματισμό του παγκόσμιου κομμουνιστικού κινήματος και της επαναστατικής Τρίτης Διεθνούς, υπό την καθοδήγηση της οποίας οι εργάτες του κόσμου μπόρεσαν να προχωρήσουν με τόση επιτυχία.
Αυτός ο σημερινός πόλεμος έχει αντίστοιχα χαράξει μια γραμμή γύρω από τον κόσμο και αποκάλυψε μια βαθιά διάσπαση στο σοσιαλιστικό κίνημα.
Εμείς στην Πλατφόρμα έχουμε κάθε πρόθεση να ακολουθήσουμε αυτό το μεγάλο παράδειγμα του Λένιν. Από αυτόν μάθαμε τη ζωτική σημασία του να αγωνιζόμαστε για την επαναστατική ιδεολογία σε μια εποχή παγκόσμιας οικονομικής κρίσης και πολέμου- σε μια εποχή που οι ιμπεριαλιστές κάνουν τα πάντα για να εκτρέψουν την οργή και να μπερδέψουν τα μυαλά των εξαθλιωμένων μαζών.
Ας καταλάβουν οι εργαζόμενοι και οι καταπιεσμένοι λαοί παντού: αυτό δεν είναι ένα αφηρημένο ζήτημα θεωρητικολογίας της πολυθρόνας, αλλά ένας αγώνας για τη σωστή κατανόηση των συγκεκριμένων συνθηκών, ώστε να μπορέσουμε να καθορίσουμε τη μορφή που πρέπει να πάρουν οι πρακτικές μας δραστηριότητες. Και αυτή η πρακτική δουλειά είναι ζήτημα ζωής και θανάτου για το κίνημά μας και για την ανθρωπότητα. Ας μην έχουμε καμία αμφιβολία: η νίκη του ιμπεριαλιστικού στρατοπέδου επί των αντί-ιμπεριαλιστικών χωρών θα πάει την υπόθεση της απελευθέρωσης και του σοσιαλισμού 20, 30 ή και 40 χρόνια πίσω – μαζί με όλη τη δυστυχία, το θάνατο και την καταστροφή που αυτό συνεπάγεται.
Γι’ αυτό πρέπει να αποκαλύψουμε και να αντιταχθούμε στην πολιτική και τη δράση του ΚΚΕ, που έχει γίνει πράκτορας του ιμπεριαλισμού στο κίνημά μας.
Γι’ αυτό πρέπει να κάνουμε ό,τι περνάει από το χέρι μας για να ενώσουμε τις δυνάμεις του αντί-ιμπεριαλισμού, παρέχοντάς τους μια σωστή αντίληψη, ώστε να είναι σε θέση να αναγνωρίσουν ποιοι είναι οι φίλοι τους και ποιοι οι εχθροί τους σε αυτή την κρίσιμη στιγμή της ιστορίας, ώστε να είναι σε θέση να σχηματίσουν την ισχυρότερη δυνατή συμμαχία για να πετύχουν τη νίκη στις κρίσιμες μάχες που έχουμε μπροστά μας.
Ακριβώς όπως ο Α’ Παγκόσμιος Πόλεμος οδήγησε στην Οκτωβριανή Επανάσταση και στην οικοδόμηση του πρώτου εργατικού κράτους. Ακριβώς όπως η Οκτωβριανή Επανάσταση ενέπνευσε την ίδρυση επαναστατικών κομμουνιστικών κομμάτων και εθνικοαπελευθερωτικών αγώνων σε όλο τον κόσμο. Ακριβώς όπως ο 2ος Παγκόσμιος Πόλεμος οδήγησε σε επιτυχημένες επαναστάσεις στην Κίνα, την ανατολική Ευρώπη και την ανατολική Ασία. Έτσι έχουμε την ευκαιρία να διασφαλίσουμε ότι η εγκληματική πρόκληση ενός τρίτου παγκόσμιου πολέμου από τους αδηφάγους για κέρδη εξουσιαστές μας θα οδηγήσει σε ένα νέο επαναστατικό κύμα – και να διασφαλίσουμε επίσης ότι αυτή τη φορά θα είμαστε σε θέση να το φέρουμε εις πέρας.
[*] Οπορτουνισμός: το ξεπούλημα των μακροπρόθεσμων συμφερόντων του κινήματος για βραχυπρόθεσμα οφέλη, πραγματικά ή θεωρούμενα, πολιτικά ή προσωπικά. Εργατική αριστοκρατία： εκπρόσωποι της άρχουσας τάξης στο κίνημα της εργατικής τάξης.